Choose color scheme

arendroos

  • Exponentiële technologie – XMED 2015 (1)

    Hoe ziet de toekomst van de gezondheidszorg eruit? Waar staat de geneeskunde over 15 jaar? Uit nieuwsgierigheid naar een antwoord op deze vragen heb ik de afgelopen week een bezoek gebracht aan de Exponential Medicine. Dit congres wordt jaarlijks georganiseerd in San Diego, CA door de Singularity University. Technologiebedrijven, wetenschappers en artsen geven een blik in de (nabije) toekomst. En die toekomst ziet er waanzinnig uit, in meerdere opzichten. Hoe dan? Om die vraag te beantwoorden is het goed om eerst iets te weten over exponentiële technologie. Daarnaar verwijst de naam van de conferentie, en exponentiële technologie is fundamenteel voor de toekomstanalyses van Singularity University.

    Exponentiële technologie
    Stel je voor dat je 30 stappen zet van een meter. Die stappen brengen je dan 30 meter verder. Stel je nu echter dertig stappen voor waarbij iedere stap twee keer zo groot is als de vorige. Van 1 meter ga je naar 3, vervolgens naar 7, dan naar 15. Na 30 stappen ben je dan 1073741823 meter verder, meer dan 26 duizend rondjes om de aarde!

    De zogenaamde Wet van Moore beschrijft dat het aantal transistors in een microchip iedere twee jaar verdubbelt. De ontwikkeling van rekenkracht van computers neemt dezelfde vlucht als de 30 exponentiële stappen. Wij merken dit in de technologie die wij dagelijks gebruiken. Mobiele apparaten bezitten meer rekenkracht dan supercomputers drie decennia geleden.

    Sinds het moment dat computers met elkaar verbonden zijn via het internet voegt zich daar nog een andere ontwikkeling bij. Door die verbindingen is het steeds eenvoudiger om taken door andere computers te laten uitvoeren. Dalende prijzen voor processorcapaciteit en opslag maken dat veel organisaties eigen servers hebben vervangen voor clouddiensten. Deze weg naar acceptatie is geëffend door het gemak waarmee mensen hun privé-gegevens aan de cloud zijn gaan toevertrouwen: je foto’s geef je aan Flickr, je bestanden aan Dropbox en je ervaringen aan Facebook.

    Het volgende filmpje geeft goed weer welke impact deze exponentiële technologie heeft op tal van terreinen:

    Deloitte, partner van Singularity University, schreef een rapport over de betekenis van deze exponentiële revolutie voor bedrijven. In het kort weergegeven door de volgende infographic:

     

    Dit is het eerste in een serie blogs over XMED 2015.

    1. Exponentiële technologie
    2. Big Data en Deep learning
    3. Brain-Computer Interfaces
    4. Bio-hacking

  • Maakt technologie ons beter?

    Vandaag brengt de NOS het nieuws dat computergebruik in de klas geen positief effect heeft op de leerprestaties van kinderen. Dit blijkt uit onderzoek dat door de OESO is uitgevoerd. Het onderzoek is in feite een vergelijking van de PISA-scores van scholen in landen, waar een verschillende mate is van de inzet van computers in de lessen voor lezen en rekenen.

    0In landen die veel hebben geïnvesteerd in informatietechnologie op scholen, zoals in Spanje, Noorwegen en Denemarken, blijkt uit de PISA-test dat de resultaten van leerlingen niet beter zijn geworden. En in Australië, Nieuw-Zeeland en Zweden nam de leesvaardigheid van de leerlingen juist af.

    Op de scholen met de beste resultaten, zoals Zuid-Korea, de Chinese stad Shanghai, Hongkong en Japan worden nauwelijks tablets en computers gebruikt in het onderwijs. (bron: http://www.nos.nl)

    De vraag dringt zich op: maakt technologie ons wel beter? Op school klaarblijkelijk niet. We zijn er kennelijk niet in geslaagd om een nieuwe generatie hiervan te laten profiteren. Veel energie en geld is gestopt in projecten die niet het gewenste resultaat hebben opgeleverd.

    Waarom breng ik dit rapport op deze plaats onder de aandacht? Een van de conclusies (zie ook de link onderaan dit artikel) luidt: “education is a heavily personalised service, so productivity gains through technology are limited, especially in the teaching & learning process”. Onderwijs is zo sterk gebonden aan de persoonlijke verbinding tussen een docent en een student, dat de productiviteitswinst door technologie in het proces zelf slechts beperkt is. Dit geldt ook zeer zeker voor de wereld van zorg en welzijn waar op dit moment ook geprobeerd wordt met technologie processen te optimaliseren en bijvoorbeeld zorg op afstand mogelijk te maken. We verwachten hier zeker dat technologie ons beter maakt.

    geekheresy_6Recent heb ik het boek Geek Heresy gelezen. De schrijver van dit boek, Kentaro Toyama, is namens Microsoft betrokken geweest bij projecten in India, die als doel hadden het onderwijs te verbeteren door inzet van ICT. Vaak hadden ze in de pilotprojecten succes, maar lukte het niet om deze successen op te schalen. Waarom niet? Toyama concludeert achteraf onder meer dat de scholen, die in de eerste proeven mee deden, bevlogen docenten hadden die goed Engels spraken. Het waren daarmee geen representatieve scholen voor het hele land, zeker niet voor die gebieden die de verbetering het hardst nodig hadden. In veel andere scholen werden er slechts spelletjes op gedaan of lagen ze weg te stoffen. Het optimisme van de positieve impuls door technologie bleek misplaatst.

    In zijn boek verdiept Toyama deze ervaring met een studie naar soortgelijke projecten in het onderwijs en andere maatschappelijke sectoren, waaronder de zorg. Overal blijkt de menselijke factor cruciaal voor het succes van een project. Zijn stelling luidt dan ook: Technologie verbetert niet. Het versterkt slechts de intenties en het vermogen van de gebruiker. Nu is dat gemakkelijk gezegd. Maar wanneer dit waar is, betekent dat ieder technologieproject – in het onderwijs, maar ook in de zorg – het risico in zich draagt om slechte intenties of onvermogen te versterken. Anders gezegd: het is cruciaal hoe mensen die technologie moeten gebruiken worden toegerust en begeleid. Het is essentieel, zoals Toyama schrijft, om technologie implementatie altijd te paren aan human engagement.

    Dichterbij huis is de Zeeuwse Huiskamer een poging om hetzelfde te doen. We willen over langer zelfstandig leven praten, en over technologie om dat te ondersteunen. Maar altijd vanuit de vragen en behoeften van mensen. Ook in Zeeland is veel geld geïnvesteerd in zorgtechnologie die uiteindelijk niet een dienst aan de klant is geworden. Binnen de omgeving van de Zeeuwse Huiskamer, en binnenkort ook in de WERKPLAATS op de Kenniswerf, willen we partijen op deze wijze samenbrengen. Het hele traject duurt misschien wat langer. Niet iedereen heeft controle over het gehele proces. Maar resultaten kunnen op die wijze wel duurzamer ingezet worden, in ons aller belang. Alleen zo worden we beter!

  • Wie haalt de oude zorg onderuit?

    Wie haalt de oude zorg onderuit? Nee, ik waag me even niet in het debat over bezuinigingen, PGB’s of andere zaken waarover parlementariërs zich mogen opwinden.

    Het gaat mij om het gehele stelsel. De problemen waarmee we in de zorg – in Zeeland maar ook op nationaal niveau – kampen, zijn symptomen. Het systeem is ziek en kraakt in zijn voegen. Grote groepen patiënten voelen zich niet serieus genomen, aanbieders lijken niet veel bewegingsruimte te hebben, de minister heeft niet veel middelen. Het moet anders, maar hoe?

    In veel opzichten doet het zorgstelsel denken aan de taxibranche. Het is een wereld die inefficiënt is, niet mobiel en qua regelgeving en financiën vooral is georganiseerd rond de behoeften van aanbieders.

    maxresdefaultUber zag zijn kans schoon en kwam met een alternatief. Vervoer tegen een lagere prijs, overal op afroep beschikbaar en met een hoge klanttevredenheid. Geen wonder dat je daar als taxi-chauffeur boos van wordt. Uber maakt tenslotte je branche kapot.

    Het wachten is op een partij die hetzelfde in de zorg gaat doen. Naar mijn mening is het niet de vraag òf dat gebeurt, maar wanneer. Evenals bij Uber zal het afhangen van de financiële draagkracht van zo’n speler hoe hard de strijd gevoerd gaat worden. De zorgwereld is sterker gereglementeerd en georganiseerd dan de taxibranche. De klap gaat komen.

    Maar waar gaat het naartoe? In de toekomst zullen grote delen van de zorg virtueel georganiseerd zijn. Afstand speelt geen rol en niet-regionale spelers zullen zich ook op de Zeeuwse zorgmarkt begeven. Zorg kan dichterbij georganiseerd worden en de kwaliteitsbeleving zal verhogen. Wat betekent dit voor de ‘oude’ Zeeuwse zorgsector? Kan deze de transitie naar een nieuwe tijd doormaken? Ik vrees dat hier, evenals in de taxibranche, harde klappen zullen vallen en we gaan zeker getuige zijn van grote conflicten tussen ‘oud’ en ‘nieuw’.

    Toch zie ik het vooral als een kans voor ons allemaal: Ziekenhuizen, verpleeghuizen, huisartsen: de gehele zorg kan  zich actief opstellen in de beweging naar een nieuw paradigma. Hoe kan dat? Door te focussen op kennis en professionaliteit. De huidige professionaliteit van de zorgmedewerker (arts en verpleegkundige) bevat de kern van dat wat, hoe dan ook, bewaard zal blijven. Alles daarom heen kan kapot en mag weg.

    Er zijn echter genoeg slimme meisjes en jongens die mee kunnen en willen werken aan een nieuwe vormgeving van de diensten en nieuwe partnerschappen. Zet de (ziekenhuis-, praktijk-)deuren open! Dan ontstaat ruimte voor vernieuwing.

    Het is mijn overtuiging dat we in Zeeland een aantal elementen hebben die dit mogelijk maken:

    1. De zorg is een noodzaak voor ons allemaal. De pijn van de afgelopen jaren van de verschillende Zeeuwse zorgdossiers hebben het besef doen groeien dat het anders moet. Zelfs de minister heeft ons in haar vizier. Dat geeft de ruimte om als regio een toekomstperspectief te schetsen en een experiment aan te gaan.

    2. Binnen de omgeving van de Zeeuwse Huiskamer wordt primair het perspectief van bewoners als leidend genomen in processen van vernieuwing. Deze omgeving groeit en zal ook als fieldlab voor ontwikkelaars kunnen fungeren.

    3. Ook in Zeeland lopen enkele geeks rond die niet klagen en bij de pakken neerzitten, maar daadwerkelijk aan nieuwe oplossingen werken op het snijvlak van goede zorg en technologie. Een van de voorbeelden hiervan is vanmiddag te zien bij Sante Zeeland.

    Wie haalt de oude zorg onderuit? Doen we het zelf? Of wachten we tot een ander het doet?

    (dit blog is gepubliceerd op www.santezeeland.nl)